Đá nhựa - tín hiệu đáng sợ từ mẹ thiên nhiên

Mục lục

Giới khoa học ngày càng có nhận thức rõ ràng hơn về sự tồn tại của những tảng đá nhựa được hình thành từ các cơn sóng chứa đầy rác đập vào bờ đá.

Đá nhựa có tên khác là "gỉ nhựa", hiện tượng này lần đầu được báo cáo vào năm 2016 bởi giới khoa học Bồ Đào Nha khi họ phát hiện những tảng đá có màu bất thường trên hòn đảo Madeira ở phía tây bắc châu Phi.

Ở một số khu vực nhất định trên bờ biển, có tới 10% đá đã bị bao phủ bởi những mảnh polyetylen, dạng nhựa phổ biến được sử dụng làm chai soda và bao bì thực phẩm.

Kể từ khi phát hiện, đá nhựa đã được tìm thấy ở nhiều vùng ven biển khác nhau. Đầu năm 2023, các nhà địa chất đã báo cáo về việc những tảng đá nhựa màu xanh lam được tìm thấy trên một hòn đảo núi lửa ngoài khơi Brazil.

Mô tả phát hiện này, nhà địa chất tại Đại học Liên bang Parana - Fernanda Avelar Santos cho biết: "Đây là phát hiện vừa mới mẻ vừa đáng sợ, vì ô nhiễm đã lan đến cả các tầng địa chất".

Đá và nhựa có thể kết hợp về mặt hóa học, liên kết chặt chẽ 2 vật liệu này ở cấp độ phân tử.
Đá và nhựa có thể kết hợp về mặt hóa học, liên kết chặt chẽ 2 vật liệu này ở cấp độ phân tử.

Đá nhựa có thể tồn tại dưới một số dạng khác nhau. Một số trường hợp, nhựa đã tích hợp vật lý vào tầng đá trầm tích.

Các nhà khoa học vẫn chưa xác định được chính xác tác động của đá nhựa đến các sinh vật biển xung quanh, mặc dù đã có bằng chứng chỉ ra nó có thể ảnh hưởng.

Các nhà nghiên cứu ở Madeira báo cáo đã thấy những con ốc biển nhỏ đang gặm cỏ trên lớp gỉ nhựa. Các thí nghiệm đã chỉ ra rằng những loài vật này gặp khó khăn trong việc phân biệt giữa tảo, thức ăn thiên nhiên của chúng và nhựa, làm dấy lên mối lo rằng một số loài sinh vật biển có thể đang tiêu thụ nhựa, qua đó tạo nên mối đe dọa tiềm tàng mới khác đối với hệ sinh thái biển rộng lớn.

Các nhà khoa học ước tính có hơn 171 nghìn tỷ mảnh nhựa trong đại dương. Đây là thống kê kinh ngạc nếu bạn nghĩ rằng nhựa mới chỉ được sử dụng rộng rãi trong khoảng 100 năm.

Đá nhựa cũng là dấu hiệu cho thấy hoạt động của con người đang bắt đầu tác động sâu sắc đến các tầng địa chất.

Khi thảo luận về hoạt động của con người đang tác động đến Trái Đất như thế nào, giới khoa học đôi khi sử dụng thuật ngữ "Anthropocene", một kỷ nguyên địa chất mới được đề xuất để mô tả hành động của nhân loại đang thay đổi thế giới tự nhiên. Điều này gồm tất cả mọi thứ từ khí thải nhà kính, phóng xạ hạt nhân cho đến ô nhiễm nhựa.

Không phải ai cũng nhận ra ý nghĩa của thuật ngữ này vì các khung thời gian địa chất thường hoạt động theo thang thời gian khổng lồ chứ không chỉ là hàng trăm năm.

Và dù tác động của đá nhựa là gì, sự hiện diện của chúng là dấu hiệu cho thấy ô nhiễm nhựa đã nghiêm trọng thế nào.