Hiện tượng thời tiết El Nino sẽ thắt chặt nguồn cung ngũ cốc toàn hành tinh

Sau nhiều năm tăng giá mạnh, ngô, lúa mỳ và đậu tương trên thế giới có chiều hướng giảm giá do tình hình tắc nghẽn nguồn cung ở Biển Đen hạ nhiệt và những lo ngại về khả năng suy thoái toàn thế giới. Nhưng giá các mặt hàng này vẫn dễ chịu ảnh hưởng bởi những cú sốc nguồn cung và tình trạng lạm phát giá lương thực dịp Năm Mới.

Ông Ole Houe, người đứng đầu mảng dịch vụ tư vấn tại công ty môi giới nông nghiệp IKON Commodities ở Sydney (Úc) nhận định: “Bối cảnh nguồn cung ngũ cốc đã cải thiện rõ rệt trong năm 2023, với sản lượng gia tăng ở nhiều địa điểm quan trọng. Nhưng nhìn chung vẫn chưa thực sự thoát khỏi khó khăn”. Ông này cho biết trong bối cảnh El Nino được dự đoán sẽ kéo dài đến ít nhất tháng 4-5/2024 thì Brazil chắc chắn sẽ giảm sản lượng ngô, và Trung Quốc đang khiến thị trường bất ngờ khi tăng cường mua ngô và lúa mì từ thị trường quốc tế.

El Nino được dự đoán sẽ tiếp diễn trong nửa đầu 2024. Hiện tượng thời tiết này này đe dọa nguồn cung lúa mỳ, dầu cọ, gạo và nhiều nông sản khác tại nhiều quốc gia xuất khẩu và nhập khẩu nông sản hàng đầu.

Tháng 4 năm 2024 nông dân ở Úc, quốc gia xuất khẩu lúa mì lớn thứ 2 thế giới, có thể phải canh tác trong điều kiện đất khô cằn, sau khi tình trạng nắng nóng kéo dài nhiều tháng đã làm giảm sản lượng mùa màng năm 2023. Điều này có thể khiến các nước mua lúa mì như TQ và Indonesia tìm kiếm khối lượng lúa mì lớn hơn từ các nước xuất khẩu khác ở châu Âu, Bắc Mỹ và khu vực Biển Đen.

Ngân hàng Commerzbank nhận định tình hình nguồn cung lúa mì trong niên vụ 2023 - 2024 hiện có thể xấu đi so với niên vụ trước đó. Commerzbank cho biết điều này là vì xuất khẩu từ các quốc gia sản xuất quan trọng có thể sẽ giảm mạnh.

Các nhà giao dịch và giới chức nhiều nước dự đoán sản lượng gạo của châu Á trong nửa đầu 2024 sẽ giảm do điều kiện trồng trọt khô hạn. Nguồn cung gạo đã thắt chặt ngay từ năm 2023, sau khi hiện tượng El Nino ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, khiến Ấn Độ, nước xuất khẩu gạo lớn nhất phải hạn chế xuất khẩu.

Trong khi các thị trường ngũ cốc khác đang mất giá, thì giá gạo lại tăng lên mức cao nhất 15 năm vào năm 2023. Trong đó, giá chào bán gạo ở nhiều trung tâm xuất khẩu tại châu Á tăng 40 đến 45%.

Vụ lúa mì sắp tới của Ấn cũng đang bị đe dọa do tình trạng thiếu độ ẩm. Điều này có thể khiến nước tiêu thụ lúa mì thứ 2 thế giới này phải lần đầu tiên nhập khẩu trong 6 năm qua, khi lượng lúa mì dự trữ trong nước đã giảm xuống mức thấp nhất trong 7 năm.

Về triển vọng tích cực của nguồn cung ngũ cốc, sản lượng lúa mì và đỗ tương được dự đoán sẽ tăng lên trong 2024, dù tình hình thời tiết hay biến động tại Brazil đang phần nào phủ bóng lên triển vọng này.

Brazil được dự đoán sẽ có sản lượng nông nghiệp gần mức cao kỷ lục năm 2024, dù sản lượng bắp và đậu tương ước tính của Brazil đã bị hạ xuống trong những tuần cuối năm 2023 do thời tiết khô.

Tại Argentina, lượng mưa nhiều ở những khu vực trung tâm nông nghiệp có thể thúc đẩy sản lượng ngô, lúa mì và đậu tương tại đất nước xuất khẩu ngũ cốc hàng đầu đầu thế giới này. Theo sàn giao dịch ngũ cốc Rosario của Argentina, 95% lượng bắp được trồng sớm và 75% lượng đỗ tương đang trong điều kiện từ “rất tốt đến xuất sắc”, nhờ mưa kéo dài từ cuối tháng 10 trên khắp khu vực Pampas.

Sản lượng dầu cọ toàn thế giới cũng có thể giảm xuống trong năm 2024 do thời tiết cực đoan El Nino, giữa lúc nhu cầu sản xuất dầu diesel sinh học và dầu ăn làm từ dầu cọ được dự đoán sẽ tăng. Triển vọng này sẽ hỗ trợ giá dầu ăn vốn đã giảm hơn 10% trong năm 2023.

CoBank, ngân hàng hàng đầu trong lĩnh vực nông nghiệp Hoa Kỳ, cho rằng giá nông sản có thể sẽ tăng lên, hơn là giảm xuống. Giải thích cho dự đoán này, CoBank nhận định lượng ngũ cốc và hạt lấy dầu dự trữ trên toàn thế giới đang ở mức thấp so với lịch sử, Bắc Bán cầu có thể lần đầu tiên từ năm 2015 chịu hiện tượng El Nino mạnh trong mùa canh tác, đồng đô la Mỹ được dự đoán sẽ tiếp tục đà giảm giá, và nhu cầu toàn thế giới sẽ quay về xu hướng gia tăng trong dài hạn.